Parkeernormen in het bestemmingsplan. Waar te beginnen?

Geschreven door Esmee Hardeman
12 februari 2025

Sinds 2014 zijn gemeenten verplicht om parkeernormen in het bestemmingsplan op te nemen. Deze verplichte parkeernormen kunnen de nodige vragen oproepen voor zowel initiatiefnemers als voor gemeentelijke ambtenaren. Parkeernormen in het bestemmingsplan. Waar te beginnen? In een reeks artikelen over dit onderwerp leg ik de belangrijkste punten uit.

Wat zijn parkeernormen?

Sinds 2014 moet bij het opstellen van een nieuw bestemmingsplan of een nieuwe ontwikkeling ‘iets’ geregeld worden met betrekking tot ‘parkeren’. Concreet betekent dit dat het bestemmingsplan:

  • -de parkeerbehoefte vaststelt; en vervolgens
  • -regelt hoe aan die parkeerbehoefte wordt voldaan.

Dit kan door bijvoorbeeld de locatie en hoeveelheid van de parkeerplaatsen vast te leggen. De parkeernorm is het getal dat aangeeft hoeveel parkeerplaatsen nodig zijn. Dit alles moet gebeuren met het oog op een goede ruimtelijke ordening (inmiddels de ‘evenwichtige toedeling van functies aan locaties’, zie onder het kopje parkeernormen in het omgevingsplan verder in dit artikel).

Parkeernormen in bestemmingsplan regelen

Door de wijziging van de Woningwet in 2014 (waarin voor parkeernormen werd verwezen naar de Bouwverordening) moeten stedenbouwkundige voorschriften, zoals het parkeren, voortaan in het bestemmingsplan zelf geregeld worden. Dit regelen kan in verschillende vormen:

  • -in een paraplubestemmingsplan;
  • -in een paraplusbestemmingsplan met verwijzing naar beleidsregels (een nota parkeernormen)
  • -door aanpassing van het bestaande bestemmingsplan, al dan niet met verwijzing naar beleidsregels

Paraplubestemmingsplan

Vanaf de wetswijziging in 2014 hadden gemeenten een overgangstermijn van 5 jaar voor het regelen van de parkeernormen in het bestemmingsplan. Deze overgangstermijn is dus inmiddels afgelopen, wat betekent dat parkeernormen voortaan geregeld dienen te zijn in het bestemmingsplan. Veel gemeenten hebben ervoor gekozen het parken in een keer voor alle bestemmingsplannen te regelen. Dit hebben zij gedaan met een zogenoemd paraplubestemmingsplan. Met dit plan werd in een keer aan alle bestemmingsplannen een regeling voor het parkeren toegevoegd.

Beleidsregels

In het (paraplu)bestemmingsplan verwijzen gemeenten vaak naar beleidsregels. In die beleidsregels, de zogenoemde ‘Parkeernota’ of ‘Nota Parkeernormen’, staan dan de parkeernormen. Dit betekent dat het bestemmingsplan zelf niet de normen bevat, maar de beleidsregels.

In een planregel kan bijvoorbeeld staan dat voor het verlenen van een omgevingsvergunning voor een bepaalde activiteit, bijvoorbeeld het bouwen van een appartementencomplex, er voldoende parkeergelegenheid moet zijn. Wat precies onder ‘voldoende parkeergelegenheid wordt verstaan, staat vervolgens in een beleidsregel.

Het gebruikmaken van beleidsregels biedt veel flexibiliteit voor gemeenten, omdat beleidsregels makkelijker te wijzigen zijn dan een bestemmingsplan. Daar staat tegenover dat dit ook een bepaalde mate van rechtsonzekerheid voor de initiatiefnemer kan inhouden. Dit omdat de beleidsregel nog kan veranderen voorafgaand aan de indiening van de aanvraag. Meer informatie over Parkeernota’s leest u in het opvolgende artikel ‘Parkeernormen in een Parkeernota. Hoe zit dat?’

Parkeernormen in het omgevingsplan regelen

Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. Een belangrijk instrument van de Omgevingswet is het omgevingsplan. Dat is de opvolger van het bestemmingsplan (voor meer informatie hierover zie het artikel ‘Omgevingsplan als vervanger van het bestemmingsplan en meer’). Ook in het omgevingsplan gebruikt de gemeente parkeerbeleid. De gemeente kan daarbij nog steeds verwijzen naar beleidsregels (parkeernota’s) voor de toepasselijke parkeernormen.  De wijzigingen voor de parkeernormen onder de Omgevingswet zijn dus gering. Voor meer informatie over parkeernormen onder de Omgevingswet verwijs ik u naar het artikel ‘Parkeernormen in het omgevingsplan. Waar te beginnen?’

Heeft u vragen naar aanleiding van dit artikel, dan kunt u mij uiteraard bellen of mailen. Ik denk graag met u mee.

LiebregtsLeistra

Waar kunnen we u mee helpen?

Contact